Siła kontraktu i wyznaczanie celów w procesie mentoringowym | Dorota Lenartowicz
To, w jaki sposób rozpoczniemy program mentoringowy, determinuje przebieg całego procesu.
Pierwszym krokiem powinno być ustalenie zasad współpracy – czyli kontrakt. Dzięki niemu obie strony będą dokładnie wiedzieć, czego mogą się spodziewać w trakcie trwania procesu i czego wzajemnie od siebie oczekiwać. Jest kilka kluczowych kwestii, które powinny znaleźć się w kontrakcie:
- Informacje o sposobie komunikacji (np. Slack, SMS, telefon, LinkedIn). Wybierzcie tę formę (lub kilka), które pozwolą Wam unikniąć chaosu komunikacyjnego. Możecie ustalić np. że głównym komunikatorem do bieżących spraw będzie dla Was Slack, ale w przypadku nagłych sytuacji lub odwoływania spotkań piszecie SMS, aby mieć gwarancję, że druga strona otrzymała wiadomość. Ważne jest, abyście wspólnie wybrały pasujący Wam sposób.
- Terminy spotkań: możecie z góry ustalić daty spotkań, stały dzień i godzinę, lub umawiać się z sesji na sesję. Wszystko będzie zależało od Waszej dostępności i preferencji, natomiast należy pamiętać tu o terminie zakończenia programu oraz o tym, że zbyt długie przerwy mogą negatywnie wpływać na motywację i zaangażowanie. Dlatego nawet jeśli stawiacie na elastyczne podejście, to rekomenduję, aby odstęp pomiędzy sesjami był ok. 2 tygodnie.
- Zasady odwoływania spotkań, czyli z jakim wyprzedzeniem informujecie się o nieobecności i jakim kanałem komunikacji (patrz pkt 1.). Chodzi tu przede wszystkim o szacunek dla drugiej osoby i dla jej czasu.
- Kontakt pomiędzy sesjami: tutaj z góry warto ustalić czy Mentee może komunikować się z Tobą pomiędzy spotkaniami i na jakich zasadach. Jest to bardzo ważne w kontekście przebiegu całego procesu. Jeśli decydujecie się także na kontakt między sesjami, to Tyokreślasz w jakim zakresie (oprócz zaplanowanych sesji) przeznaczasz swój czas na wspieranie Mentee. Dzięki temu Mentee nie będzie miała obaw przed komunikacją, co może pozytywnie wpłynąć na cały proces. Z drugiej strony – jeśli zdecydujecie, że pozostajecie wyłącznie przy sesjach, Mentee nie będzie miała oczekiwań dot. Twojej natychmiastowej reakcji na każde jej pytanie, a Twoje dostępność i wsparcie nie będzie nadużywane. Unikniecie dzięki temu frustracji i wzajemnych pretensji.
- Odpowiedzialność – czyli co jest w zakresie działań Mentorki, a co po stronie Mentee. Może się zdarzyć, że Mentee będzie oczekiwała, że zaoferujesz jej ofertę pracy, albo że dasz jej gwarancję na to, że do końca programu ją znajdzie lub że posiądzie wiedzę w określonym temacie. Tu należy jasno zaznaczyć – jako Mentorka odpowiadasz za proces, za wspieranie Mentee, ale nie za zrobienie wszystkiego za nią. Nie będziesz w stanie nauczyć się za Mentee lub iść za nią na rozmowę. Dlatego też nie bierz odpowiedzialności za coś, na co nie masz wpływu i jasno wyznacz granicę. Dodatkowo podkreślenie odpowiedzialności Mentee za efekty, może pomóc
- w zwiększeniu motywacji i zaangażowania w proces.
Czy posiadanie kontraktu nie pozwala nam na elastyczność? Nie! Dzięki niemu mamy jasne standardy pracy i wyznaczone granice, co pozytywnie wpłynie na jakość i przebieg współpracy. Oczywiście, podczas procesu pewne warunki mogą ulec zmianie i wtedy będzie to być może miejsce po prostu do modyfikacji i wprowadzenia nowych zasad. Najważniejsze, aby obie strony miały jasność i zgadzały się na te zasady.
Drugim krokiem jest wyznaczenie celu i zaplanowanie, w jaki sposób Mentee (przy Twoim wsparciu) będzie go realizować. W przypadku programu mentoringowego mówimy o celu na cały proces, czyli co Mentee chce osiągnąć do czasu zakończenia programu. Do tego świetnie sprawdzi się Model GROW. To jedno z najbardziej efektywnych narzędzi stosowanych w coachingu i mentoringu.
- G (Goal) – Cel: określenie, co Mentee chce osiągnąć.
Do wyznaczenia celu sprawdzi się metoda SMART. Zgodnie z akronimem tworzącym nazwę tej metody cel musi spełniać następujące warunki:
- S – Specific – Konkretny: cel powinien być zrozumiały, jednoznacznie sformułowany w pozytywny sposób
- M – Measurable – Mierzalny: w jaki sposób sprawdzisz stopień jego realizacji.
- A – Achievable – Osiągalny: czy to, co Mentee zakłada, jest w możliwe.
- R – Relevant – Istotny: cel powinien być dla Mentee bardzo ważny, za jego realizacją musi kryć się wartość, silne „Dlaczego”.
- T – Time-bound – Określony w czasie: kiedy Mentee osiągnie ten cel, ile czasu daje sobie na jego realizację.
- R (Reality) – Rzeczywistość: analiza obecnej sytuacji i wyzwań, zweryfikowanie zasobów, które Mentee już posiada, a których jej brakuje.
- O (Options) – Opcje: Poszukiwanie możliwych rozwiązań i sposobów.
- W (Will) – Wola/Działanie: Zaplanowanie i podejmowanie konkretnych kroków, które mają przybliżyć Mentee do realizacji celu.
Oprócz celu na proces, na początku każdego spotkania możecie ustalać cel na tę sesję. A pod koniec podsumować ją, zweryfikować czy cel został osiągnięty, wyciągnąć wnioski i zaplanować kolejne spotkanie.
Jestem przekonana, że tak rozpoczęty proces będzie skuteczny i satysfakcjonujący zarówno dla Mentee, jak i dla Ciebie!
Dorota Lenartowicz, Senior .NET Developer, Mentorka DareIT