Jakim typem osobowości jesteś? Model DISC

Komunikacja w zespole nie jest prosta. Możemy tego nie zauważać, kiedy wszystko idzie gładko, a zespół jest zgrany, ale wystarczy kilka zmian lub nagły problem, żeby różnice w temperamentach dały o sobie znać. Samo zagadnienie temperamentów nie jest proste, bo zaczynamy tutaj wchodzić w domenę kompetencji miękkich, która bywa piętą achillesową osób technicznych.

I właśnie dlatego zdecydowałam się poruszyć ten temat. Jednym z modeli behawioralnych opisujących ludzkie zachowania jest DISC. Kiedy jednak po raz pierwszy szukałam w Internecie informacji na tego temat, większość z nich była marketingiem skierowanym do firmowych działów HR. Ale na szczęście nie potrzebujemy szczegółowego testu, aby zdobyć podstawową wiedzę o najczęściej powtarzających się wzorcach zachowań.

DISC? A co to takiego?

Model DISC został opracowany w 1928 roku przez amerykańskiego psychologa Williama Marstona. Sam Marston był fascynującą postacią, której zawdzięczamy również wariograf i postać Wonder Woman (!) oraz która w przez wiele lat żyła w związku poliamorycznym, chociaż to temat na inną rozmowę.

Marston uznał, że ludzka uwaga mogła być pasywna lub aktywna w zależności od tego, czy postrzegają swoje otoczenia jako sprzyjające lub nie. Można to przedstawić jako dwie przecinające się pod kątem prostym osie, gdzie jedna dotyczy tego, jak bardzo bierna jest nasza uwaga, a druga – jak bardzo wspierające jest nasze otoczenie. Istnieje również druga interpretacja, według której istnieją na osiach możemy umieścić odpowiednio introwertyzm i ekstrawertyzm oraz zorientowane na ludzi i na zadania.

Zgodnie z tym podziałem możemy wyróżnić cztery typy osobowości, od nazw których model DISC wziął swoją nazwę:

1. Dominant – osobowość dominująca
2. Inspiring – osobowość interaktywna
3. Steady – osobowość wspierająca
4. Cautious – osobowość rozważna

Muszę tutaj zauważyć, że teoria Marstona w momencie powstania była czystą spekulacją… I jest tą spekulacją nadal, jako że do dzisiaj nie wykazano, że DISC ma jakiekolwiek uzasadnienie naukowe. Nadal jednak pomaga lepiej zrozumieć i przewidywać zachowania innych ludzi na pewnym poziomie ogólności, dzięki czemu jest dużą pomocą w budowaniu zespołów.

(A tutaj znajdziecie tekst, który – chociaż dotyczy książki “Otoczeni przez idiotów” i jej wpływu na społeczeństwo szwedzkie – całkiem zgrabnie wyjaśnia pseudonaukowe podstawy DISC).

Ptasie radio

Jedną z książek traktujących o modelu DISC jest “Rozwiń skrzydła” Merricka Rosenberga i Daniela Silverta. Autorzy posługują się tam bardzo zgrabną metaforą konkretnych typów osobowości jako… ptaków. Naiwne? Być może, ale jednocześnie zapadające w pamięć i skuteczne.

I tak typ dominujący porównany jest do orła. Osoby reprezentujące styl D wolą działać niż planować i często spoglądają na problem z lotu ptaka (pun not intended). Są zdecydowane i asertywne. Najlepiej rozwijają się na stanowiskach związanych z posiadaniem władzy i starają się sterować własnym życiem.

Osobowości interaktywne to z kolei barwne papugi. Uwielbiają kontakty z ludźmi oraz interakcję z otaczającym ich światem, dzięki czemu świetnie radzą sobie w społeczeństwie (#zazdro). Ich optymizm i poczucie humoru potrafią rozładować nawet największe napięcie, są więc niezastąpione jeśli chodzi o dbanie o morale zespołu.

Gołębie reprezentują typ wspierający. Ich domeną jest gaszenie konfliktów i tworzenie bezpiecznego otoczenia. Reprezentanci tego typu osobowości cenią sobie znane i przewidywalne wzorce, które zapewniają stabilizację. W komfortowych dla siebie warunkach potrafią być rozmowne i zaangażowane, jednak w nowych i/lub dużych grupach pozostają wycofane.

Typ rozważny to szczegółowe i efektywne sowy, które skupiają się na osiągnięciu perfekcji w tym, co robią. Przy podejmowaniu decyzji kierują się logiką, a nie emocjami. Preferują pracę indywidualną, więc praca wymagająca gry zespołowej nie jest dla nich optymalna. Temperament często spotykany wśród programistów. 😉

Zapoznając się ze stylami DISC, musimy pamiętać o tym, że wszystkie są pozytywne, a każdy z nich ma swoje mocne strony i umiejętności. Nikt z nas nie reprezentuje też wyłącznie jednego stylu zachowania, ale to dobrze, bo dzięki temu pozostajemy bardziej elastyczni i mamy zdolność adaptowania się do różnych sytuacji.

Obecność wszystkich czterech temperamentów w zespole może skutkować nieporozumieniami, jeśli nie potrafimy zrozumieć punktu widzenia drugiej osoby. Warto jednak pamiętać, że – jakkolwiek różne – typy te idealnie się uzupełniają, wystarczy więc wiedza i odrobina dobrej woli, aby grupa zaczęła pracować jak dobrze naoliwiona machina.

Jak o to zadbać? O tym porozmawiamy w kolejnym tekście na temat modelu DISC. Zanim jednak to nastąpi, zostawię Was z linkiem do testu, który pozwoli Wam na poznanie swojego dominującego typu osobowości. 

Powodzenia!