Jak negocjować wynagrodzenie w branży IT? Krok po kroku o podwyżce w pracy oraz rozmowie rekrutacyjnej
Umiejętność mówienia o pieniądzach, a zwłaszcza negocjowanie wynagrodzenia, może mieć ogromny wpływ na rozwój zawodowy, samopoczucie i samoocenę. Kiedy czujesz, że Twoja praca jest za nisko wyceniona, to możesz stracić zapał i chęć do dalszej nauki.
Negocjowanie wynagrodzenia może wydawać się trudne, zwłaszcza gdy dopiero zaczynasz swoją przygodę w IT. Jaką stawkę podać? Czy lepiej zaniżyć swoją stawkę?
Wierzymy, że każda osoba ma prawo do równego, ale też sprawiedliwie wynegocjowanego wynagrodzenia, które odzwierciedla jej umiejętności i doświadczenie. Dlatego przygotowaliśmy artykuł, w którym dzielimy się kilkoma wskazówkami, jak podejść do negocjowania wynagrodzenia w aktualnej pracy oraz podczas rekrutacji.
Dlaczego negocjowanie wynagrodzenia jest ważną umiejętnością?
Mówienie o pieniądzach nie jest proste, a jeszcze trudniejsze jest powiedzenie, że chce się zarabiać więcej. Według badań Harvardu 66% osób woli przemawiać publicznie niż rozmawiać na temat podwyżki. Raport ten wskazuje, że wynagrodzenie najczęściej negocjują mężczyźni w wieku 18-34, ale to kobiety chętniej szukają nowej pracy.
Temat podwyżki i zarobków jest nie tylko o finansach, ale to również o uznaniu Twoich umiejętności i wartości, jakie wnosisz do firmy. Nawet jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę w IT, pamiętaj, że każda umiejętność i zdobyte doświadczenie ma znaczenie. Nie chodzi tylko o zarabianie więcej. Chodzi o to, aby czuć, że praca jest doceniana i odpowiednio wynagradzana. Kiedy umiejętnie negocjujesz, pokazujesz, że znasz swoją wartość, a to może pomóc ci w budowaniu pewności siebie i samooceny.
Negocjowanie wynagrodzenia – kobiety a mężczyźni
Wiele badań wskazuje, że kobiety częściej przyjmują oferowane wynagrodzenie bez podejmowania rozmowy na temat ich zwiększenia lub często zaniżają swoją stawkę.
W Polsce pokazywano, że luka płacowa jest rekordowo niska, ale po tym, jak sposób liczenia został skorygowany (zaczęto brać pod uwagę czynniki takie jak: stanowisko, wiek, wykształcenie, doświadczenie), wynik nie jest już taki optymistyczny. W 2022 roku luka płacowa w Polsce wyniosła 8,7%, dla porównania, w Unii Europejskiej średnia to 11%. Wyrównanie zarobków kobiet i mężczyzn może nastąpić za około 130 lat! Dlatego to, co nam pozostało, to zakasać rękawy i nauczyć się mówienia o wyższej wypłacie.
Jak przygotować się do negocjowania wynagrodzenia?
Niezależnie od tego, czy szukasz pierwszej pracy, czy masz już za sobą kilka lat doświadczenia – umiejętność negocacji jest kluczowa dla rozwoju Twojej kariery. Aby podejść do tego z głową, warto zacząć od przygotowania kilku informacji przed docelową rozmową z przełożonym lub przełożoną, dzięki temu nawet w dużym stresie będziesz wiedzieć, co chcesz powiedzieć.
Gdzie jesteś na rynku?
Zanim zaczniesz negocjacje, ważne jest, abyś dokładnie zrozumiał_a, gdzie znajdujesz się na rynku IT. Warto zacząć od oceny swoich umiejętności i doświadczenia. To nie tylko o to, co robisz obecnie, ale wszystko, czym dotychczas się zajmowałaś_eś i może przydać się w pracy.
- Zapisz, co potrafisz — Wszystko, co związane z branżą IT, jak i samym stanowiskiem. Nie musi to być tylko znajomość danego języka programowania lub trików w Figmie! Mogą to też być umiejętności miękkie lub te zdobyte na innych stanowiskach. Może masz jakies „supermoce”, np. publiczne przemawianie, zarządzanie projektami? Pamiętaj o certyfikatach, szkoleniach, udziale w hackathonach, działalności nonprofit.
- Zrób listę osiągnięć — Wyłącz swojego wewnętrznego krytyka i skromność. Spisz wszystkie projekty (również niekomercyjne), ale też umiejętności zdobyte w trakcie ich trwania. Jak radzisz sobie z nowymi wyzwaniami, a może nawet pamiętasz wyjątkową sytuację, która to potwierdza? Jakie poboczne zadania lub doświadczenie z innych miejsc się sprawdzą?
- Co wyróżnia Cię od innych - Czy prowadzisz bloga, zajmujesz się programowaniem hobbystycznie, albo może masz doświadczenie w prowadzeniu social mediów? Każda dodatkowa umiejętność lub zainteresowanie może dodać wartości do Twojego profilu zawodowego.
„Ja” na rynku IT
Kiedy masz już zebrane informacje na swój temat, to przyszedł czas na porównanie siebie do reszty rynku. Sprawdź, jak Twoje umiejętności i doświadczenie pasują do obecnych trendów i wymagań rynkowych. Możesz to zrobić, przeglądając oferty pracy na portalach ogłoszeniowych. Ciekawym sposobem jest wejście na profil interesujących Cię firm na Linkedin, wyszukanie tam osób na konkretnych stanowiskach i sprawdzenie, jakie umiejętności i zadania wypisali na swoim profilu.
Jak odpowiedzieć na pytanie o zarobki? Jaka jest odpowiednia stawka?
Zawsze zaczynaj od badania rynku – wpisz w Google „nazwa stanowiska + zarobki” i sprawdź najpopularniejsze wyniki. To nie koniec! Następnie wejdź na portale z ogłoszeniami o pracę i wyszukaj ofert, które pasują do tego, które będzie mieć lub masz. Szukaj w miastach zbliżonych wielkością do tego, w którym pracujesz. Możesz korzystać z narzędzi takich jak Glassdoor, Payscale, czy LinkedIn Salary, które oferują informacje o średnich wynagrodzeniach dla różnych stanowisk i lokalizacji, ale sprawdź, czy stawki są podane dla Polski, a nie USA.
Spisz wszystkie zebrane liczby i postaraj się wyciągnąć z tego średnią – ona da Ci pogląd na tyle, ile zazwyczaj zarabia się na danym stanowisku w Twoim mieście z podobnymi umiejętnościami, doświadczeniem, które Ty masz. Research pozwoli Ci na określenie przedziału wynagrodzenia, jakie możesz otrzymać, to pomoże Ci w łatwym odpowiedzeniu na pytanie o zarobki podczas rozmowy rekrutacyjnej.
Jak negocjować podwyżkę?
Czekasz na idealny moment na porozmawianie ze swoim szefem lub managerką o wyższej wypłacie? Tego „perfekcyjnego” momentu na rozmowę o podwyżce może nie być, ale są sytuacje, które mogą mocniej sprzyjać okazji do negocjowania wynagrodzenia.
- Przedłużenie umowy lub skończenie okresu próbnego.
- Start nowego projektu, szczególnie gdy wymaga on od Ciebie dodatkowych umiejętności lub odpowiedzialności.
- Dodanie obowiązków lub nowe osoby w zespole, których pracę musisz koordynować.
- Nowy Rok - podsumowania roczne są dobrą okazją do dyskusji o wynagrodzeniu.
Negocjowanie podwyżki może wydawać się trudnym zadaniem, ale z odpowiednim przygotowaniem i strategią, możesz znacząco zwiększyć swoje szanse na sukces. Oto kroki, które pomogą Ci skutecznie przeprowadzić rozmowę:
- Określ widełki — Zanim zaczniesz rozmowę, zrób badanie rynku, aby zrozumieć, ile możesz realistycznie oczekiwać podwyżki (jak to zrobić, piszemy w poprzednim punkcie).
- Znajdź uzasadnienie — Przedstaw swoje osiągnięcia i sukcesy, pokaż, jak firma zyskuje dzięki Twojej pracy, podkreśl swój staż w firmie oraz umiejętności, które zdobywasz, zwróć uwagę na nowe zadania i obowiązki, które przejmujesz (lub możesz przejąć).
- Alternatywne benefity — Zastanów się, co zrobisz, jeśli nie dostaniesz podwyżki. Czy istnieje coś innego, jakiś zamiennik wyższej wypłaty? Może to być mniejszy czas pracy, dodatkowe szkolenia, czy inne stanowisko?
- Przygotowanie przed rozmową to nie jest uczenie się wszystkiego na pamięć. Przećwicz to, co chcesz powiedzieć. Możesz wypisać na kartce najważniejsze punkty, które chcesz poruszyć, dzięki temu nie zapomnisz o najważniejszych kwestiach.
- Umów spotkanie z osobą decyzyjną, zarezerwuj około 30 minut, abyście mogli spokojnie dyskutować bez patrzenia na zegarek. Podczas rozmowy staraj się mówić spokojnie i konkretnie, przedstawiając swoje argumenty. Jednocześnie nie zamykaj się na swojego rozmówcę lub rozmówczynię: słuchaj i reaguj na argumenty drugiej strony. Staraj się pokazać jako osoba pozytywna, chętna do współpracy i pewna siebie. Podaj konkretne widełki nowego wynagrodzenia, jakie chcesz dostać i/lub dodatkowe benefity.
Pamiętaj, że negocjowanie podwyżki to proces, który wymaga przygotowania i pewności siebie. Twoje podejście i sposób prezentacji mogą mieć duży wpływ na wynik rozmowy. Być może nie dostaniesz dokładnie tego, co chcesz, ale pokazanie, że cenisz swoją pracę i masz świadomość swojej wartości, jest ważnym krokiem w rozwoju Twojej kariery zawodowej.
Jak negocjować wynagrodzenie podczas rekrutacji?
Idealnym scenariuszem jest aplikowanie na stanowisko, które ma już podane widełki. Wtedy wiesz, na czym stoisz i czy te pieniądze Ci odpowiadają – z takiego punktu też łatwiej negocjować wyższe wynagrodzenie. Kiedy jednak nie znasz zarobków, to masz kilka możliwości, aby porozmawiać o wyższej wypłacie:
- Przed rozpoczęciem rekrutacji — możesz wysłać wiadomość do rekrutera lub zapytać o to przy wysyłaniu CV.
- W trakcie rozmowy rekrutacyjnej. Kiedy osoba zajmująca się rekrutacją, pyta o Twoje oczekiwania finansowe, to dobry moment, aby przedstawić swoje widełki, nawet takie, które wykraczają poza podane przy ogłoszeniu.
- Przed podpisaniem umowy. Jeśli otrzymasz ofertę pracy, ale wynagrodzenie nie spełnia Twoich oczekiwań, to ostatni moment na negocjacje. Zrób to, zanim zdecydujesz się na podpisanie umowy.
Proces negocjacji wynagrodzenia podczas rekrutacji trochę się różni od tego, gdy już pracujemy w firmie. Zobacz, jakie kroki możesz zrobić, aby zyskać większe zarobki jeszcze podczas rekrutacji:
- Zdecyduj, ile chcesz zarabiać. Weź pod uwagę doświadczenie, umiejętności oraz standardy rynkowe.
- Przygotuj argumenty, dlaczego masz dostać takie wynagrodzenie. Może to być Twoje doświadczenie, osiągnięcia, specjalne umiejętności, które przyniosą wartość firmie, produktowi lub projektowi.
- Porozmawiaj z rekruterką lub inną osobą odpowiedzialną za rekrutację. Jeśli firma zaproponowała Ci wynagrodzenie, które jest poniżej Twoich oczekiwań, to zainicjuj rozmowę. Możesz to zrobić zarówno telefonicznie, jak i mailowo, w odpowiedzi na złożoną ofertę.
- Podczas rozmowy staraj się mówić spokojnie, konkretnie i profesjonalnie. Przedstaw swoje argumenty, podkreślając unikalne umiejętności i doświadczenie. Pokaż, że rozumiesz wartość, którą wnosisz do firmy. Bądź otwarta_y na negocjacje i elastyczność, ale jednocześnie pewna_y siebie.
- Przedstaw konkretne widełki wynagrodzenia, które chcesz mieć. Posiadaj również plan B, czyli benefity, które mogą zrekompensować różnicę w zarobkach.
- Pamiętaj, że zawsze możesz poprosić drugą stronę o to, aby dała Ci trochę czasu na przemyślenie decyzji.
Czego nie robić podczas negocjowania wynagrodzenia?
Początki nauki negocjacji mogą być trudne, zwłaszcza od strony psychicznej. Kiedy nie masz w tym wprawy, to możesz czuć strach i wstyd – to normalne! Z czasem nabierzesz wprawy i nie będziesz się tym przejmować. Kiedy stres sięga zenitu, to łatwo popełnić błędy. Część z nich druga strona może nie zauważyć, ale są takie, które mogą zaważyć nad decyzją.
Przez przyjście na rozmowę o zarobkach bez żadnego przygotowania cała misja „większa wypłata” może się nie udać! Przeprowadź badanie rynku, aby zrozumieć, jakie są standardowe stawki dla danego stanowiska i branży. Dzięki tym informacjom zyskujesz punkt odniesienia, z którego możesz realistycznie negocjować, a jednocześnie wiedzieć, że nie odbiegasz od rynku. Posiadanie gotowego uzasadnienia swojego zdania, a także „planu B” w postaci zamienników wyższego wynagrodzenia również jest istotne, bo pokazuje, że znasz swoją wartość i wiesz, co jest cenne w branży. Ważne jest także niekłamanie na temat swoich zasług, bo kiedyś to i tak wyjdzie. Unikaj przyjmowania sukcesu za wyniki, które powstały, dzięki pracy zespołowej. Zamiast tego, opowiedz o wspólnym projekcie, ale skoncentruj się na swoim indywidualnym wkładzie i zadaniach.
Kiedy warto zaakceptować niższą stawkę?
Robisz projekty do portfolio, wysyłasz CV, przechodzisz kilka etapów rekrutacji, a na końcu dowiadujesz się, że dostaniesz niższe wynagrodzenie. To moment, w którym musisz pomyśleć nad swoimi priorytetami i celami zawodowymi. Czy wybrać mniejszą stawkę, ale mieć już pracę, czy zaryzykować i szukać lepszych możliwości? Ta decyzja to nie tylko kwestia pieniędzy, ale również wartości, jakie przywiązujesz do swoich umiejętności, doświadczenia i potencjału rozwoju, ale także czasu poświęconego na rekrutację.
Życie nie jest czarno-białe, dlatego czasami zdarza się, że lepiej jest zaakceptować ofertę, która ma niższe widełki, niż chcesz. Kiedy warto to zrobić?
- To będzie Twoja pierwsza praca w branży, nie masz żadnego doświadczenia. Kiedy masz pewność, że w danej firmie masz możliwość na zdobycie doświadczenia, uczenia się od najlepszych i poznanie dziedziny od podszewki, to warto zejść trochę z oczekiwań finansowych w zamian za rozwój zawodowy.
- Musisz pilnie znaleźć pracę i nie możesz czekać na inne rekrutacje.
- Wynagrodzenie będzie niższe niż w poprzedniej pracy, ale będziesz mieć lepszy work-life balance, zadania, które lubisz oraz spokój w duszy i głowie. Zdrowie psychiczne, jak i fizyczne jest najważniejsze!
Podsumowanie
Negocjowanie wynagrodzenia to istotny etap w rozwoju zawodowym, to sztuka, którą doskonalisz, wchodząc w kolejne etapy kariery. Rozmawianie o wynagrodzeniu, choć może być początkowo niekomfortowe, to niezbędny element Twojego zawodowego wzrostu, dlatego jak najwcześniej zacznij walczyć z lękiem przed mówieniem o pieniądzach.
Na drodze do nauki negocjacji może stanąć syndrom oszusta. To przez niego czujesz, że Twoje umiejętności nie są wyjątkowe, nikt nie zapłaci Ci więcej lub nic nie umiesz. Stawiając czoła syndromowi oszusta, nie tylko budujesz swoją pozycję negocjacyjną, ale również wzmacniasz wewnętrzne przekonanie o własnych kompetencjach.
Dbanie o swoje interesy jest istotne, bo nikt inny tego nie zrobi za Ciebie. W tej grze, gdzie stawką jest Twoja przyszłość, pamiętaj, że Twoje umiejętności, doświadczenie i unikalne spojrzenie na branżę są nieocenione. Negocjacje to więc nie tylko szansa na lepsze wynagrodzenie, ale również na potwierdzenie i docenienie Twojego wkładu w branżę, w której działasz.
Każda rozmowa o zarobkach to nowa lekcja, nowe doświadczenie i krok naprzód w budowaniu pewności siebie i profesjonalizmu. Pozwól, aby to przewodnictwo w negocjacjach stało się Twoim sprzymierzeńcem na drodze do osiągania celów zawodowych i finansowych.